Gezicht op de Grote of Sint-Laurenskerk van Alkmaar vanuit het noorden

1644 Salomon van Ruysdael Stedelijk Museum Alkmaar

Kunstenaar
Salomon van Ruysdael (1600/03 - 1670)
Datering
1644
Techniek
olieverf op paneel
Afmetingen
61,6 x 93,4 cm
Museum
Stedelijk Museum Alkmaar
Verzamelgebied
17de-eeuwse schilderkunst
Periode
1600-1700
Gesteund in
2016
Herkomst
particuliere collectie, VS, 2016; Stedelijk Museum, Alkmaar, inv.nr. 30791

Van ons allemaal sinds 2016

De aanblik vanaf de rivier naar de Grote of Sint-Laurenskerk van Alkmaar moet Salomon van Ruysdael zijn bevallen. Meestal vermengde hij in zijn stadsgezichten de werkelijkheid met een flinke dosis fantasie, zoals 17de-eeuwse schilders wel vaker deden – een gebouw mocht, als dat de compositie ten goede kwam, best wat naar links of rechts worden verplaatst. Maar in dit geval bleef de kunstenaar met zijn weergave de werkelijke stadstopografie van die tijd opvallend trouw. De plaatsingsrichting van de Grote Kerk, de kapel direct ervoor, de molen links tussen de bomen, het spitse torentje naast de kerk en rechts in de verte het eenzame gebouwtje, zijn allemaal ook te vinden op de stadsplattegrond uit 1650 van Joan Blaeu. Met de toevoeging van het drukke ooievaarsnest op de kapeltoren en de enkele ooievaar op het dak van de Grote kerk plaatste de schilder het stadsgezicht in de lente.

Waarom gesteund

De beroemde landschapsschilder Salomon van Ruysdael, oom van schilder Jacob van Ruysdael, woonde in Haarlem, maar hij bezocht vast en zeker zijn broer die 30 kilometer verderop in Alkmaar woonde. Die broer overleed in 1644 – het jaar waarin dit schilderij werd gemaakt – waarna Salomon de voogdij over zijn kinderen kreeg. De Grote kerk was toen en is nog steeds een geliefd gebouw in Alkmaar en was in de omgeving ook het hoogste gebouw en van veraf al te zien. Salomon van Ruysdael schilderde in zijn carrière maar liefst veertien schilderijen van de stad Alkmaar en op alle veertien staat de kerk prominent in beeld. Van die veertien is dit het vroegste werk en ook het eerste in een Nederlandse openbare kunstcollectie. Dit stadsgezicht is dus om meer dan één reden een geweldige aanwinst voor Stedelijk Museum Alkmaar.

Met dank aan

Aangekocht met steun van de Vereniging Rembrandt (mede dankzij haar BankGiro Loterij Aankoopfonds [thans Vriendenloterij Aankoopfonds]), de King Baudouin Foundation United States, het Mondriaan Fonds, het VSBfonds, het Victoriefonds Alkmaar, de gemeente Alkmaar en de Vrienden van Stedelijk Museum Alkmaar

Vragen

Valt je iets op? Of heb je extra informatie over dit object? Laat het ons weten!

Bulletin

Aanwinst
Alkmaars trots verbeeld

Bulletin van de Vereniging Rembrandt, zomer 2017, pp. 24-27

Download