Beschrijving

Vanaf de late 17de eeuw won het drinken van thee terrein in Nederland. Vanwege de hoge prijs van dit exotische product bewaarde men de thee dikwijls in zilveren bussen. Aanvankelijk werd een enkele theebus gebruikt, maar in de loop van de achtiende eeuw ontstonden er ook sets met meer exemplaren. De in Harlingen werkzame zilversmid Sijbren Pieters Sonnema vervaardigde in 1736 deze theebus. Theebussen uit de achttiende eeuw zijn vaak rechthoekig en voorzien van een uitschuifbare bodem, waardoor de bus eenvoudig kon worden gevuld. Deze bus heeft een ongebruikelijk model, vooral de ‘kraag’, de vorm van het deksel en de vergulding zijn bijzonder opmerkelijk. De sfeer van de decoratie van de theebus gaat terug op de prenten van de uit Frankrijk gevluchte architect en ornamentgraveur Daniël Marot. De vormentaal van Marot vond veel navolging in de Noordelijke Nederlanden en is ook duidelijk door Sonnema als inspiratiebron gebruikt.

Waarom gesteund

De theebus onderscheidt zich in kwaliteit, model en versiering van andere exemplaren. Dankzij de steun van de Vereniging Rembrandt heeft de Ottema-Kingma Stichting dit stuk kunnen verwerven. Deze stichting zet zich al ruim een halve eeuw in voor het behoud van Fries cultureel erfgoed. De Ottema-Kingma Stichting heeft de theebus in bruikleen gegeven aan het Hannemahuis, dat zich richt op de stadsgeschiedenis van Harlingen en een gevarieerde zilvercollectie bezit van plaatselijke ambachtslieden uit de zeventiende tot en met de negentiende eeuw. In deze context komt de vergulde theebus van Sijbren Pieters Sonnema optimaal tot zijn recht. De aanwinst is zowel illustratief voor het hoge peil waarop het vak van zilversmid in Harlingen werd uitgeoefend als voor de originaliteit van deze getalenteerde Friese meester.