Beschrijving

De Collse watermolen is het eerste schilderij dat Vincent van Gogh maakte in zijn reeks van vier molens. Hij schilderde deze molen in mei 1884, de andere in de herfst van dat jaar. Op het schilderij is een watermolen in een landschap afgebeeld. Het is een uitgewerkt schilderij met een relatief groot formaat. In vergelijking met de andere schilderijen in de reeks en binnen Van Goghs Brabantse oeuvre is Collse watermolen een zonnig en kleurrijk landschap. Van Gogh schilderde de watermolen in werking: het water druipt van het linker rad af. Hoewel hij geen figuren toevoegde aan de voorstelling, roept de werkende molen een sfeer op van bedrijvigheid.

Waarom gesteund

De Collse watermolen van Van Gogh is zowel voor het Noordbrabants Museum als voor de regio een aanwinst van formaat, die past binnen de ambitie van het museum om significante topstukken te verwerven en Van Goghs Brabantse periode beter over het voetlicht te brengen. De Collse watermolen is de eerste van deze reeks. Met dit motief plaatste Van Gogh zich in de traditie van 17de-eeuwse landschapsschilders als Jacob van Ruisdael en Meindert Hobbema, kunstenaars die hij bewonderde. Een belangrijk argument voor steunverlening van de Vereniging Rembrandt is ook de cultuurhistorische waarde van dit werk. Waar veel andere door Van Gogh verbeelde motieven uit het Brabantse plattelandsleven zijn verdwenen, bestaat de eeuwenoude Collse watermolen nog altijd.

Met dank aan

Aangekocht met steun van de Vereniging Rembrandt (mede dankzij haar Alida Fonds en haar Jheronimus Fonds), de provincie Noord-Brabant, het Mondriaan Fonds, alsmede dankzij een in 1999 nagelaten legaat door H.M.J. van Oppenraaij aan het museum

Vragen

Zie je een fout? Of heb je extra informatie over dit object? Laat het ons weten!

Bulletin

Een vroege Van Gogh voor Het Noordbrabants Museum

Bulletin van de Vereniging Rembrandt, voorjaar 2018, pp. 28-30

Download

Bekijk het werk in context

1 / 3

Collse watermolen

Met de aankoop van de Collse watermolen door Vincent Van Gogh wordt in het Noordbrabants Museum de verbinding gelegd tussen het verhaal in het museum en de fysieke 'monumentale' Van Gogh locatie in Brabant. Vandaag de dag is de Collse Watermolen weer in ere hersteld en te bezoeken.

Foto: Frank van Welie

2 / 3

Raderen van de Genneper watermolen

Naast de Collse watermolen legde Van Gogh in de herfst van 1884 de Opwettense en Genneper watermolens vast. De drie watermolens bestaan allemaal nog. Van Gogh vervaardigde een groot schilderij van de gehele molen en dit werk waarin hij de raderen tot motief nam. Hij schreef dat hij de vrieskou had getrotseerd om de molen te schilderen.

Vincent van Gogh, Raderen van de Genneper watermolen, 1884. Olieverf op doek, 61,5 x 80,5 cm. Het Noordbrabants Museum (bruikleen Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed)

3 / 3

Korenschelven en een molen

Tot de topografische onderwerpen die Van Gogh koos, behoren naast watermolens ook windmolens. Van Gogh koesterde een interesse voor het thema. We vinden het terug in werk dat hij maakte tijdens zijn verblijf in Etten en Den Haag, en later in Parijs en Arles. Ook in de omgeving van Nuenen legde hij de karakteristieke bouwwerken vast, waaronder vermoedelijk de molens De Roosdonck aan de rand van Nuenen en De Vogelenzang in Lieshout. Watermolens komen alleen voor in zijn Brabantse oeuvre.

Vincent van Gogh, Korenschelven en een molen, 1885. Krijt op papier, 44,3 x 56,3 cm. Van Gogh Museum, Amsterdam (Vincent van Gogh Stichting)