Beschrijving

Afbeeldingen van gebeurtenissen die plaatsvonden rond de geboorte van het Christuskind waren zeer populair in de 17de eeuw. Vooral de episode van de aanbidding van Christus door de drie koningen was een geliefd onderwerp. Als rechtgeaarde katholiek schilderde ook Abraham Bloemaert (1566-1651) verschillende versies van het thema voor zijn opdrachtgevers. De aangekochte tekening is een schetsontwerp, dat grotendeels overeenkomt met de geschilderde versie van De aanbidding van de drie koningen uit de collectie van het Centraal Museum. Door gebruikmaking van een kwadraatnet is de compositie overgebracht op het doek. De tekening is gedetailleerd waar het de hoofdfiguren van de voorstelling betreft. Hun gezichten, handen en de plooien in de kleding zijn precies zo overgebracht op het schilderij. Dat juist het opvallende patroon van de mantel van Melchior, die zo’n groot deel van het geschilderde oppervlak inneemt, op de tekening niet is ingevuld, is opmerkelijk.

Waarom gesteund

Abraham Bloemaert woonde en werkte vrijwel zijn gehele leven in Utrecht. Hier had hij een grote werkplaats waar generaties schilders hun opleiding zijn begonnen. De Utrechter liet een enorm oeuvre na, van ca. 180 schilderijen en meer dan 1700 tekeningen. Slechts van een tiental bladen is een directe relatie met een bestaand schilderij aanwijsbaar. De aangekochte tekening is er één van. De waarde van de aankoop voor het Centraal Museum ligt vooral in de combinatie met dit schilderij, dat zich al in Utrecht bevond. De tekening leert ons niet alleen over het ontstaansproces van De aanbidding van de drie koningen, maar ook over de manier waarop Bloemaerts ontwerpen door zijn medewerkers werden gebruikt. In dat verband is het een buitengewoon zeldzaam voorbeeld.