Beschrijving

De tekening bezit de dramatiek van een middeleeuws passiespel. Ontroerend is het contrast tussen het gebroken lichaam van Christus en het smartelijk gewoel van de overige personages. De tekenstijl, met dicht opeen geplaatste parallelle en kruisarceringen, laat zich goed vergelijken met het handschrift in Vermeyens etsen. Over de voorstelling is een netwerk van rechthoeken aangebracht; dat doet vermoeden dat de tekening een ontwerp is voor een schilderij. Het feit dat sommige figuren gedeeltelijk door de beeldrand zijn afgesneden wekt in de indruk dat de tekening oorspronkelijk groter was. Dergelijke drastische afsnijdingen zijn echter juist een kenmerk van Vermeyens werk

Waarom gesteund

In 2014 en 2015 heeft de Vereniging Rembrandt op de vier achtereenvolgende veilingen van de collectie Van Regteren Altena 31 kavels voor het Nederlands openbaar kunstbezit verworven. De actie deed enigszins denken aan het eerste optreden van de Vereniging in oprichting in 1883, toen meer dan 500 tekeningen uit de collectie Jacob de Vos voor het Nederlands openbaar kustbezit werden aangekocht. Onder de aanwinsten bevindt zich deze tekening van de bewening van Christus.

Met dank aan

Aangekocht met steun van de Vereniging Rembrandt (mede dankzij haar Stortenbeker Fonds), de Stichting Nationaal Fonds Kunstbezit, het VSBfonds en het Mondriaan Fonds

Stortenbeker Fonds

Vragen

Valt je iets op? Of heb je extra informatie over dit object? Laat het ons weten!

Bekijk het werk in context

1 / 3

Tekening voor wandtapijt

Dit is de enige andere tekening van Vermeyen in het Rijksmuseum. Vermoedelijk gaf keizer Karel V Vermeyen omstreeks 1545 de opdracht, een reeks ontwerpen te tekenen voor kolossale wandtapijten. De serie tapijten moest de verovering van Tunis door de troepen van de keizer op het leger van de Ottomaanse sultan Süleyman I vereeuwigen. Vermeyens tekening is een fragment van een uiteindelijk niet gerealiseerd ontwerp voor het negende tapijt in de reeks. Vermoedelijk vond de opdrachtgever dat Vermeyen teveel de nadruk had gelegd op het bloedige karakter van de gebeurtenis.

Jan Cornelisz Vermeyen, De val van Tunis, ca. 1545. Pen in bruin, penseel in grijs, 353 x 345 mm. Rijksprentenkabinet, Amsterdam

2 / 3

Ets

Vermeyen beschikte over een geheel eigen verbeeldingskracht. Zijn engel is geen verheven, geslachtsloze hemeling, maar een vrouw van vlees en bloed, die haar mooiste jurk heeft aangetrokken. Ze is uitgerust met fors uitgevallen zwanenvleugels. Het kindje Jezus is een gespierd, levendig ventje dat zo te zien nog geen aanstalten maakt om in slaap te vallen bij het liedje van engel.

Jan Cornelisz Vermeyen, Maria met kind en musicerende engel, 1545. Ets, 251 x 343 mm. Rijksprentenkabinet, Amsterdam

3 / 3

Kana

Volgens een middeleeuwse legende zou te Kana het huwelijk tussen Johannes en Maria Magdalena zijn voltrokken. Toen zij zagen hoe Jezus water in wijn veranderde, besloten zij Hem te volgen. Vermeyens schilderij dateert vermoedelijk uit de periode waarin ook de Bewening gemaakt is. Wie de kleuren van het schilderij in gedachten projecteert op de tekening, kan zich enigszins een voorstelling maken van hoe een door Vermeyen geschilderde Bewening eruit kan hebben gezien.

Jan Cornelisz Vermeyen, De roeping van de evangelist Johannes tijdens de bruiloft te Kana, ca. 1530-32. Olieverf op paneel, 66,5 x 85 cm. Rijksmuseum Amsterdam