Van ons allemaal sinds 2016

Het 'Ponton de la Félicité' bij Asnières is een neo-impressionistisch riviergezicht dat Paul Signac, tijdgenoot van Vincent van Gogh, in een voor die tijd revolutionaire techniek schilderde. Signac en Van Gogh waren niet alleen tijdgenoten, maar ontmoetten elkaar ook toen zij beiden in Parijs verbleven en schilderden aan de oevers van de Seine. In die periode schilderde Signac vooral moderne onderwerpen in een voor hem kenmerkende vrije pointillistische stijl met heldere complementaire kleuren. Dit werk toont deze frisse manier van schilderen bij uitstek.

Waarom gesteund

Signacs manier van werken en gebruik van heldere kleuren fascineerde Van Gogh. Het vormde de basis voor zijn latere, kenmerkende stijl van naast elkaar geplaatste korte en expressieve streepjes. Met de aankoop van dit eerste pointillistische schilderij van Signac in de collectie vult het Van Gogh Museum een belangrijke lacune en kan het nu veel beter het verhaal vertellen over het belang van Signac als kunstenaar en zijn invloed op het latere werk van Van Gogh.

Met dank aan

Aangekocht met steun van de Vereniging Rembrandt (mede dankzij haar Themafonds 19de-eeuwse schilderkunst, haar Liesbeth van Dorp Fonds en haar Claude Monet Fonds), de BankGiro Loterij, het Mondriaan Fonds en de leden van The Yellow House

Vragen

Valt je iets op? Of heb je extra informatie over dit object? Laat het ons weten!

Bulletin

Signac Ponton de la Felicite bij Asnieres detail

Experimenten met het pointillisme

Bulletin van de Vereniging Rembrandt, voorjaar 2017, pp. 24-29

Download

Bekijk het werk in context

1 / 4

De Seine bij Courbevoie

Georges Seurat was de grondlegger van het pointillisme en introduceerde Signac met deze wijze van schilderen. Hij werd door Van Gogh dan ook beschouwd als de onmiskenbare leider onder de neo-impressionistische kunstenaars. Waar Signac een vrije benadering had, hield Seurat vast aan een zuiver gebruik van het pointillisme. In deze vroege studie nam hij echter meer vrijheid, dit gezicht op de Seine is schetsmatig uitgevoerd. Het kleurenpalet is goed doordacht: het blauw van het water en de roze boventonen zette hij in losse streken af tegen de ondergrond.

Georges Seurat, De Seine bij Courbevoie, 1883-84 | olieverf op paneel, 15,5 x 24,5 cm | Van Gogh Museum, Amsterdam

2 / 4

De brug bij Courbevoie

Van Gogh en Signac ontmoetten elkaar voor het eerst in 1887 en waren allebei regelmatig te vinden aan de oevers van de Seine. Signac memoreerde later dat hij Van Gogh daar wel eens tegenkwam. Hij inspireerde Van Gogh om te experimenteren met het pointillisme, dat Van Gogh op zijn eigen manier toepaste. Hij schilderde, net als Signac, niet strikt met stippels, maar koos voor korte, expressieve streepjes, zoals goed te zien is in De brug bij Courbevoie, vlakbij Asnières gelegen.

Vincent van Gogh, De brug bij Courbevoie, 1887 | olieverf op doek, 32,1 x 40,5 cm | Van Gogh Museum, Amsterdam

3 / 4

Oever van de Seine

Van Gogh raakte gefascineerd door Signacs vrije en ondogmatische toepassing van de pointillistische techniek, zijn gebruik van heldere complementaire kleuren en keuze voor moderne onderwerpen. Onder invloed van Signac en andere bevriende Parijse kunstenaars begon Van Gogh in de loop van 1887 met een lichter kleurenpalet te werken. Zo is Oever van de Seine opgebouwd uit frisse complementaire kleuren.

Vincent van Gogh, Oever van de Seine, 1887 | olieverf op doek, 32 x 46 cm | Van Gogh Museum, Amsterdam

4 / 4

Het hooien, Éragny

Ook Camille Pissarro werkte een tijd lang volgens de pointillistische principes. Door het traditionele onderwerp van het hooien uit te voeren in de vernieuwende stippeltechniek heeft dit schilderij een moderne uitstraling. Alles in dit landschap is dynamisch en kleurrijk, van de hooimijten en boerenfiguren tot de zomerse lucht.

Camille Pissarro, Het hooien, Éragny, 1887 | olieverf op doek, 55 x 66 cm | Van Gogh Museum, Amsterdam | gesteunde aankoop uit 2011