Zhongkui
Kunst 26 april 2023

Demonenbestrijder voor Groningen

Afgelopen januari werd in New York een bijzondere Chinese sculptuur geveild. Het beeld bleek nauw verbonden met een object in de collectie van het Groninger Museum, dat deze kans niet wilde laten schieten. Mede dankzij de steun van de Vereniging Rembrandt is het gelukt om het beeld naar Groningen te halen.
Ereplaats

Tijdens de veiling op 24 januari staat het betreffende kunstwerk achter de veilingmeester opgesteld. Deze 18de-eeuwse porseleinen sculptuur van de demonenbestrijder Zhongkui is duidelijk een van de topstukken in de veiling. ‘A demon queller’ zegt de veilingmeester goedkeurend als het beeld aan de beurt is, ‘we all need one of those in our lives.’ De interesse in het beeld blijkt inderdaad groot, want de veilinghamer valt pas na een felle biedstrijd. In Groningen heerst een feeststemming: Zhongkui komt naar het museum.

Zhongkui1 2

Maker onbekend (Jingdezhen, China), Zhongkui, demonen bestrijdend, ca. 1750 | porselein, H 29 cm | Groninger Museum (in bruikleen van de Stichting Aziatische Kunst en Kunstnijverheid) | gesteunde aankoop uit 2023

Broertjes

Dat is vooral bijzonder omdat het Groninger Museum een broertje van dit beeld bezit. Ze lijken nu niet meer op elkaar, maar ooit was dat heel anders. Dat komt door de verschillende lotgevallen van de beelden: waar het recent verworven beeld vermoedelijk altijd keurig is bewaard (het is nagenoeg gaaf), heeft het andere exemplaar bijna 250 jaar op de bodem van de Zuid-Chinese Zee gelegen, in het wrak van het VOC-schip de Geldermalsen. Dankzij de nieuwe aanwinst kan het museum nu een indruk geven van het oorspronkelijke uiterlijk van het opgedoken beeld.

Vergelijking Zhongkui met fragment uit de Geldermalsen

Het fragment (links) dat in 1984 is opgedoken uit het scheepswrak van de Geldermalsen en het recent verworven beeld (rechts)

Eyecatcher

Met deze aanwinst verwerft het museum een nieuw topstuk voor zijn deelcollectie Aziatische kunst: door de opvallende kleuren, het grote formaat en interessante details als de bewegende tong (die aan een draad in de kop is bevestigd) is de nu aangekochte Zhongkui met recht een eyecatcher. Bovendien zijn Zhongkui-beelden van dit type zeldzaam; geen enkel Nederlands museum bezat een vergelijkbaar exemplaar. Dankzij de Vereniging Rembrandt en dankzij de Stichting voor Aziatische Kunst en Kunstnijverheid, die het beeld voor het museum aankocht, kan dit in Nederland weinig bekende facet van de Chinese kunst voortaan in het Groninger Museum worden bewonderd.

Met dank aan

Aangekocht met steun van de Vereniging Rembrandt (mede dankzij haar Dorodarte Kunst Fonds) door de Stichting voor Aziatische Kunst en Kunstnijverheid voor het Groninger Museum.

Meer weten over Zhongkui en de duiveltjes met wie hij vecht? Klik hier.