De heilige Helena ontdekt het Ware Kruis

ca. 1535-40 Jan van Scorel Centraal Museum

Kunstenaar
Jan van Scorel (1495 - 1562)
Datering
ca. 1535-40
Techniek
Diverse technieken
Afmetingen
217 x 302 mm
Museum
Centraal Museum
Verzamelgebied
Middeleeuwen en Renaissance, Prenten en Tekeningen
Periode
1500-1600
Gesteund in
2014
Herkomst
Veiling Collectie I.Q. van Regteren Altena, deel IV, Amsterdam (Christie's), 10 december 2014, nr. 97; Centraal Museum, Utrecht, inv.nr. 33473

Beschrijving

Op de tekening is een aantal momenten afgebeeld uit de geschiedenis van de vinding van het Ware Kruis, zoals beschreven in de Legenda aurea. Te zien is hoe de drie kruisen van Golgotha in aanwezigheid van de Romeinse keizerin Helena worden opgegraven. Op de achtergrond rechts wordt het Ware Kruis teruggebracht naar Jeruzalem en linksboven is de strijd uitgebeeld tussen keizer Constantijn en Maxentius. De slag werd in 312 beslecht op de Milvische brug, de brug over de Tiber bij Rome. Constantijns overwinning was hem voorspeld in een visioen van een lichtend kruis en zijn zege was de directe aanleiding voor Helena om op zoek te gaan naar het Ware Kruis. De Utrechtse schilder Jan van Scorel (1495-1562) maakte deze tekening als voorstudie van een drieluik voor de Grote Kerk in Breda in opdracht van leden van de familie Oranje-Nassau.

Waarom gesteund

Tekeningen van de Utrechtse kunstenaar Jan van Scorel zijn uitermate zeldzaam. Van de handvol tekeningen die van hem bewaard zijn gebleven, bevinden de meeste zich in buitenlandse verzamelingen. Dat recent uitgerekend dit blad kon worden verworven, is een wel heel gelukkig toeval: het is een voorstudie voor een van Van Scorels weinige grote altaarstukken die nog te zien zijn in Nederland. Dit drieluik met het verhaal van de vinding van het Ware Kruis bevindt zich nog altijd op zijn oorspronkelijke locatie, in de Grote Kerk van Breda.

Met dank aan

Aangekocht met steun van de Vereniging Rembrandt, de Stichting Nationaal Fonds Kunstbezit en het VSBfonds

Vragen

Valt je iets op? Of heb je extra informatie over dit object? Laat het ons weten!

Bulletin

Scorel
Zeldzame voorstudie van Jan van Scorel

Bulletin van de Vereniging Rembrandt, voorjaar 2015, pp.14-15

Download