Dou Schilder in zijn werkplaats iets verkleind
17 januari 2020

Museum De Lakenhal verwerft jeugdwerk van virtuoze Rembrandt-leerling

Er was een tijd dat niet Rembrandt, maar zijn leerling Gerrit Dou de meest bewonderde schilder uit Leiden was. Door de verwerving van een van Dou’s vroegste schilderijen kan Museum De Lakenhal nu laten zien hoe diens roemrijke carrière begon. De aankoop is volledig gefinancierd met particuliere middelen.
In de leer bij Rembrandt

Gerrit Dou (1613-1675) ging op zijn veertiende in de leer bij Rembrandt, die zelf toen nog maar 21 jaar oud was. Het was tegen het einde van deze leertijd of vlak daarna, rond 1632, dat Dou het schilderij maakte waarvan Museum De Lakenhal nu de trotse eigenaar is. Het onderwerp, een schilder in zijn werkplaats, ontleende Dou aan een schilderij dat Rembrandt een paar jaar eerder maakte (Museum of Fine Arts, Boston).

Eigen weg

Hoewel gemaakt toen Dou nog een tiener was, laat het nieuw verworven schilderij zien dat hij toen al zijn eigen pad bewandelde. Waar Rembrandt in deze periode in de eerste plaats geïnteresseerd was in de suggestie van gemoedstoestanden, ging Dou’s aandacht vooral uit naar de zorgvuldige beschrijving van de zichtbare werkelijkheid. Die interesse ligt ook ten grondslag aan zijn keuze om voor dit schilderij de werkplaats van de schilder te vullen met de meest uiteenlopende objecten. Dat stelde hem in de gelegenheid zijn uitzonderlijke talent voor stofuitdrukking nog beter aan de dag te leggen

Dou Schilder in zijn werkplaats detail 3

Gerrit Dou, De schilder in zijn werkplaats, ca. 1632, olieverf op paneel, 59,1 x 43,2 cm, Museum De Lakenhal, Leiden (detail)

Grondlegger van de Leidse fijnschilderkunst

Dou’s interesse in het bedrieglijk echt weergeven van de materiële wereld zou na zijn leertijd bij Rembrandt alleen maar groter worden. De virtuoze techniek die hij hiervoor ontwikkelde werd al tijdens zijn leven geprezen en door de grootste verzamelaars gezocht. Maar Dou’s succes is nog het beste af te lezen aan de vele kunstenaars die zijn gedetailleerde schilderwijze navolgden. Dat waren er zo veel dat wordt gesproken van een aparte groep, de zogenaamde Leidse fijnschilders.

Leidse fijnschilders in Museum De Lakenhal

Museum De Lakenhal heeft de laatste decennia actief schilderijen van Leidse fijnschilders verzameld en daarbij bood de Vereniging Rembrandt meer dan eens onmisbare steun. Nog in 2014 hielp de Vereniging het Leidse museum bij de aankoop van een zelfportret van Jan van Mieris (1660-1690), een derde generatie Leidse fijnschilder. Door de aankoop van deze vroege Dou, heeft het museum nu eindelijk ook een schilderij in eigendom van de kunstenaar met wie deze voor Leiden zo belangrijke schildertraditie begon. Dou’s schilderij hangt momenteel op de tentoonstelling Jonge Rembrandt – Rising Star (t/m 9 februari).

Met dank aan

Schilder in zijn werkplaats is aangekocht met steun van de Vereniging Rembrandt (mede dankzij haar Themafonds 17de-eeuwse schilderkunst en haar Daan Cevat Fonds), de Vereniging van Belangstellenden in Museum De Lakenhal (mede dankzij een schenking van Carla van Steijn) en een particulier.

Meer weten? Klik hier.

Laatste nieuws

Apollo detail toorts
Laurens blog
7 mei 2024 Laurens Meerman

Apollo