Kunstenaar: Adriaen de Vries

Datering: 1626

Techniek: Brons

Afmetingen: H 108 cm

Museum: Rijksmuseum

Verzamelgebied: Beeldhouwkunst

Periode: 1600-1700

Gesteund in: 2014

Herkomst: Veiling, New York (Christie's), 11 december 2014, nr. 10; Rijksmuseum, Amsterdam, inv. nr. BK-2015-2-1

Dit beeld is voor zover bekend het laatste dat Adriaen de Vries (ca. 1556-1626) maakte. Het ademt in alles de geniale en eigenzinnige stijl waar hij bekend om staat. De houding van de figuur is dynamisch en het lichaam is losjes gemodelleerd, waardoor het brons een schetsmatig en spontaan karakter krijgt. Met deze stijl was De Vries zijn tijd ver vooruit. Pas enkele eeuwen later zou deze manier van modelleren door beeldhouwers vaker worden toegepast.

Waarom gesteund

Al tijdens zijn leven werd De Vries ‘de allerberoemdste kunstenaar in het modelleren’ genoemd. Het gemis aan een representatief beeld van Adriaen de Vries in Nederland werd al tientallen jaren gevoeld. Dit gemis werd versterkt door de indrukwekkende tentoonstelling van zijn werk in 1998, die achtereenvolgens in het Rijksmuseum in Amsterdam, het Nationalmuseum in Stockholm en het J. Paul Getty Museum in Los Angeles te zien was. Toen de onverwachte mogelijkheid zich voordeed deze Bacchant aan te kopen, vroeg het Rijksmuseum Amsterdam steun aan de Vereniging Rembrandt. Het bestuur twijfelde geen moment. Zij verhoogde zelfs de gevraagde steun om zo de kans te vergroten dit bronzen beeld van De Vries voor het Nederlands openbaar kunstbezit te kunnen verwerven.

Met dank aan

Aangekocht met steun van de Vereniging Rembrandt (mede dankzij haar Nationaal Fonds Kunstbezit en het Prins Bernhard Cultuurfonds), de BankGiro Loterij, het Rijksmuseum Fonds, het VSBfonds, het Mondriaan Fonds, het Frits en Phine Verhaaff Fonds, de Stichting Beaulieu et Beaux Arts, het Marjon Ornstein Fonds, het Elles Nansink Fonds, het Familie Verbeek Fonds, Henri en Winnie Wientjes, de Rijksmuseum International Circle en anonieme schenkers

Nationaal Fonds Kunstbezit

Bekijk het werk in context

1 / 3

Gevel van het Rijksmuseum

Op de gevels van het Rijksmuseum staan sinds 1885 de namen van de grote Nederlandse kunstenaars, beeldhouwers en schilders. Daartussen prijkt ook die van Adriaen de Vries, een van de belangrijkste Nederlandse beeldhouwers. Het Rijksmuseum bezat geen beeld van deze kunstenaar, een gemis dat door vier opeenvolgende directeuren werd gevoeld. Nu is het toch gelukt om het misschien wel laatste door De Vries gemaakte beeld aan de Collectie Nederland toe te voegen.

2 / 3

Een schetsmatig scheppingsproces

De latere stijl van De Vries toont een ruwe toets en een schijnbare nonchalance, die zijn beelden het karakter van frisse en directe schetsen verleent. Dankzij deze radicale, innovatieve stijl was De Vries niet alleen een waardig wegbereider voor Rodin maar ook voor de Italiaanse kunstenaar Medardo Rosso (1858-1928) die het schetsmatig scheppingsproces vooral in beelden van was tot uitdrukking liet komen.

Medardo Rosso, Impression de Boulevard, Femme à la voilette, 1923 (1895). Was over gips, H 72 cm. Museum Boijmans van Beuningen, Rotterdam. Aangekocht in 2014 met steun van de Vereniging Rembrandt, mede dankzij haar Dura Kunstfonds en haar Themafonds Beeldhouwkunst

3 / 3

Dynamisch evenwicht

Dit beeld probeerde Henk van Os als directeur van het Rijksmuseum in 1989 tevergeefs te verwerven. Het is nu een van de pronkstukken van het Getty in Los Angeles. Van Os: ‘Aardig is dat het dynamische evenwicht van deze jonglerende man die met zijn rechtervoet op een blaasbalg trapt, ook terugkeert in de recente aanwinst van het Rijksmuseum.’

Adriaen de Vries, Jonglerende man, 1610-1615. Brons, H 77 cm. The J. Paul Getty Museum, Los Angeles