VR X TSOL

Kunst voor na het college

De Vereniging Rembrandt is partner van The School of Life. Op deze pagina bieden wij extra verdieping voor de collegereeks Radicale vernieuwers in de kunst.

Kunst in je inbox

Ontvang maandelijks bericht over de nieuwste aanwinsten en tentoonstellingen.

College 2: Hilbert Lootsma over Michelangelo Merisi da Caravaggio

Reputatie in het slop

Caravaggio was niet altijd zo populair als nu. Door de veranderde smaak in de kunstwereld vlak na zijn dood telde hij lange tijd nauwelijks nog mee. Dat verklaart waarom de Romeinse familie Mattei rond 1800 Caravaggio’s Gevangenneming van Christus verkocht, zonder nog te weten dat het van Caravaggio was. De nieuwe Schotse eigenaar dacht met dit schilderij een van de allermooiste werken van Gerard van Honthorst te hebben aangekocht.

Caravaggio Gevangenneming van Christus — **Caravaggio, *De gevangenneming van Christu*s, ca. 1602** **| olieverf op doek, 133,5 x 169,5 cm |** **National Gallery of Ireland, Dublin**

Herwaardering

Het was pas na de grote Caravaggio-tentoonstelling in Milaan in 1951 dat Caravaggio’s ster weer echt begon te rijzen. Daar hingen toen bijna alle Caravaggio’s bij elkaar, zelfs de Italiaanse kerken hadden hun altaarstukken uitgeleend. Een jaar later kwamen maar liefst vijf Caravaggio’s naar Utrecht voor een grote tentoonstelling die gericht was op Caravaggio en ‘de Nederlanden’. Deze tentoonstelling liet zien dat Caravaggio een ster was, maar ook dat de schilderijen van de 'eigen' caravaggisten stuk voor stuk krachtige hertalingen waren van het idioom van Caravaggio, zonder hem zomaar klakkeloos te kopiëren.

Brugghen De roeping van Mattheus — **Hendrick ter Brugghen, *De roeping van Mattheus*, 1621 | olieverf op doek, 102,3 x 136,9 cm | Centraal Museum, Utrecht | gesteunde aankoop uit 1925**

Net op tijd

Door de tentoonstellingen werd het werk van Caravaggio en zijn getalenteerde navolgers in korte tijd zeer gewild bij verzamelaars en musea. Het Centraal Museum in Utrecht sloeg nog snel zijn slag. Mede dankzij de leden van de Vereniging Rembrandt slaagde het museum er in de jaren 1950 in drie topstukken van Utrechtse caravaggisten aan te schaffen. Voor een werk als De vrolijke drinker van Hendrick ter Brugghen of De koppelaarster van Gerard van Honthorst zou nu enkele miljoenen moeten worden betaald. Later werd het Rijksmuseum gesteund bij de aankoop van een door-en-door caravaggistisch werk van Gerard van Honthorst en Museum Boijmans Van Beuningen bij een dramatisch werk van een Italiaanse navolger van Caravaggio.